De
oudere kat.
Net als mensen leven katten tegenwoordig langer dan vroeger. Het aantal katten
ouder dan 6 jaar is bijna verdubbeld in 10 jaar tijd en de verwachting is dat
deze groep "grijze" katten zal blijven groeien.
Hoe oud is mijn kat?
Katten zijn individuen en net als mensen gaan ze op hun eigen unieke wijze met
ouder worden om. Veel katten vertonen aan de leeftijd verbonden lichamelijke
veranderingen na 7 á 10 jaar en bijna allemaal na 12 jaar. Je hoort vaak dat
elk kattenjaar overeenkomt met 7 mensenjaren, dit gaat niet helemaal op. In
werkelijkheid is een kat van 1 jaar te vergelijken met een kind van 16 jaar. Een
2 jaar oude kat lijkt fysiologisch op een mens van 21 jaar. Elk bijkomend jaar
geld voor 4 mensenjaren. Met gebruik van deze rekenwijze lijkt een kat van 10
jaar op een mens van 53 en een 12 jarige kat op een mens van 61.
Ouder worden is geen ziekte.
Hoewel ouder worden vergezeld gaat van veel ingewikkelde lichamelijke
veranderingen is het geen ziekte. Veel van de veranderingen die het ouder worden
met zich meebrengt kunnen niet worden genezen maar ze kunnen wel worden begeleid
en beïnvloed. De sleutel voor het gezond houden en de beste levenskwaliteit van
je kat ligt in het herkennen en reduceren van risicofactoren, het zo vroeg
mogelijk herkennen en behandelen van ziekten en het op peil houden van de
conditie van je kat.
Wat gebeurt er als mijn kat ouder word?
Het verouderingsproces gaat gepaard met lichamelijke en geestelijke
veranderingen.
1. In vergelijking met jongere katten is het afweersysteem minder goed in staat
om aanvallen af te slaan. Chronische ziekten vergezellen vaak het ouder worden
en deze beschadigen het afweersysteem nog verder.
2. Uitdroging, een gevolg van veel ziekten van de oudere kat, verminderen de
bloedsomloop en daarmee de weerstand.
3. De huid van oudere katten is minder elastisch en dunner en daarmee gevoeliger
voor infecties.
4. Oudere katten verzorgen zich minder goed met als gevolg klitten,stank en
ontstekingen.
5. de nagels van oudere oudere katten zijn vaak te lang en broos.
6. Bij mensen gaat het ouder worden gepaard met veranderingen in de hersenen met
als gevolg geheugenverlies, veranderingen in persoonlijkheid, in het kort
seniliteit.Vergelijkbare processen treden op bij de kat, zwerven, excessief
miauwen, afwezigheid en het vermijden van sociale interactie.
7. Gehoorverlies komt veel voor.
8. Vermindering van het gezichtsvermogen. De lens wordt vaak wat troebel, dit
schijnt weinig invloed te hebben op het zien, andere ziekten ,vooral hoge
bloeddruk, kunnen lijden tot ernstige beschadiging van het zien.
9. Tandziekten komen heel veel voor bij oudere katten. Hierdoor eten ze minder
goed en het kan ernstige pijn veroorzaken.
10. Een verlies in het reukvermogen kan lijden tot verminderde trek in eten.
11. Kattennieren veranderen bij het ouder worden, dit kan lijden tot verminderde
nierfunctie. Nierfalen is niet ongewoon,de symptomen zijn zeer variabel. .
12. Degeneratieve veranderingen in het kraakbeen lijden tot artrose. Hoewel de
meeste katten niet kreupel worden hebben ze vaak moeite met het gebruik van de
kattenbak speciaal als ze moeten springen of een trap beklimmen,
13. Ziekten die vaker voorkomen bij oudere katten : hyperthyroidisme ( te veel
schildklier hormoon) dit lijdt tot overactieve dieren, te hoge bloeddruk als
gervolg van de te hoge productie van schildklierhormoon en nierfalen,
suikerziekte, darmontstekingen en kanker worden ook gezien bij jonge katten maar
komen vaker voor bij oudere katten.
Is mijn kat ziek of is het alleen ouderdom?
Eigenaren van oudere katten zien vaak veranderingen in het gedrag van hun kat
maar wijten dit aan het verouderen en raadplegen hun dierenarts niet. Het niet
gebruiken van de kattenbak, veranderingen in activiteit, veranderingen in eet-,
slaap- en drinkgewoonten zijn daar voorbeelden van. Hoewel deze veranderingen
soms het gevolg zijn van veranderingen in de hersenen moet je toch in eerste
instantie zoeken naar een lichamelijke ziekte.
Alle ziekten in wat voor orgaan, die lijden tot verminderde beweging of pijn
lijdt tot gedragsverandering.
Bv. een bange kat kan agressief worden door pijn in zijn bek (ontsteking) of
gewrichtspijn door artrose.
Een verhoogde urineproductie door nierfalen of suikerziekte of hyperthyroidisme
kan lijden tot een bak die stinkt waardoor de kat de vloer van de kamer
aantrekkelijker vindt.
Veel katten die niet markeren gaan dit wel doen bij schildklier problemen
Katten met pijnlijke artrose gaan moeilijk in de bak waardoor ze buiten de bak
hun behoefte gaan doen.
Oudere katten kunnen zich moeilijker aanpassen aan veranderingen in hun
omgeving.
NB. neem nooit aan dat het veranderde gedrag van je oudje het gevolg is van
ouderdom, een lichamelijke oorzaak moet worden uitgesloten.
Hoe houdt ik mijn oudje gezond?
Goed opletten is het belangrijkste. Kijk je kat wekelijks na, let vooral op de
tanden en het tandvlees, kijk in zijn oren en let op bulten en korsten als je
hem aait.
Dagelijks borstelen zorgt ervoor dat je losse haren verwijdert (geen haarballen)
en je stimuleert hiermee ook de huidcirculatie en de productie van talg met als
gevolg een gezondere huid en vacht. Oudere katten gebruiken de krabpaal minder,
daarom moet de nagels wekelijks nakijken en evt knippen.
Goede voeding.
Veel oudere katten neigen tot overgewicht, in overleg met je dierenarts kun je
het dieet aanpassen om tot een normaal gewicht te komen. Andere katten worden te
mager vaak als gevolg van een normaal verouderingsproces, maar soms als gevolg
van ziekte zoals nierfalen, kanker, suikerziekte, darmontstekingen,
leveraandoeningen, enzovoorts.
Kleine veranderingen in gewicht zijn vaak de eerste indicaties van ziekte. Weeg
je kat eens per maand en noteer de gewichten. Raadpleeg je dierenarts bij
afwijkingen.
Voedt je kat met een goed, uitgebalanceerd voedsel van een gerenommeerd merk.
Soms is een speciaal dieet nodig voor een bepaalde ziekte, je dierenarts kan je
hierbij raden.
Beweging.
Beweging is belangrijk voor de gezondheid, oudere katten worden vaak wat traag,
probeer ze in beweging te houden door met ze te spelen. Hierdoor blijft de kat
soepel, de spieren atrofiëren niet of minder, de bloedsomloop wordt bevorderd
en gewicht verminderd.
Let tijdens het spelen op te snelle vermoeidheid en moeilijke ademhaling.
Verplaats indien nodig de bak naar een makkelijker te bereiken plaats. Zorg er
voor dat de instap niet te hoog is.
Verminder stress.
Oudere katten kunnen zich niet meer zo goed aanpassen. Zorg voor een stabiele
vertrouwde omgeving. Een nieuw kitten kan als heel vervelend ervaren worden,
verhuizen is helemaal uit den boze. Stress kan worden verminderd door meer
aandacht tijdens veranderingen.
Katten zijn er meesters in hun ziekte te verbergen. Ook oudere katten, let dus
goed op kleine veranderingen, ziekten zijn beter te behandelen in een vroeg
stadium
Check lijst voor de oudere kat
Mijn kat
□ gedraagt zich normaal en is opgewekt
□ is niet snel vermoeid met spelen
□ heeft geen flauwtes of krampen
□ heeft een normale eetlust
□ heeft geen duidelijke gewichtsveranderingen
□ drinkt normaal ( 40 ml per kg lichaamsgewicht per 24 uur)
□ braakt niet vaak
□ geeft geen eten terug
□ heeft geen moeilijkheden met eten of slikken
□ heeft normale ontlasting
□ poept zonder moeite
□ plast normaal zonder pijn
□ gebruikt de bak normaal
□ is niet agressief en sproeit niet
□ heeft normaal roze tandvlees, geen zwelling of bloedingen
□ niest niet en heeft geen neusuitvloeiing
□ heeft heldere schone ogen
□ heeft een mooie glanzende vacht
□ bijt zichzelf niet
□ is vrij van vlooien
□ heeft schone oren en schudt of krabt niet
□ hoort normaal
□ loopt zonder pijn of kreupelheid
□ heeft normale poten en nagels
□ ademt zonder moeite of bijgeluiden
Hoe kan mijn dierenarts helpen?
Oudere katten moeten vaker nagekeken worden. Eens per jaar is een volledige
check up aan te raden. Bloed en urine onderzoek en een lichamelijk onderzoek
worden verricht. Op deze wijze kunnen afwijkingen in een vroeg stadium worden
opgespoord en met meer succes worden behandeld.
Drs. J.W. van Dijk,
Dierenarts
&
Kattenweetjes-forum.